Varikosel: Erkek kısırlığının en sık nedenidir. Testis damarlarındaki genişleme ısı artışına neden olur. Toplardamarlarda göllenen ve ileri akamayıp geri dönen bu kan testis içindeki dolaşımı bozarak, sperm üretimini ve sperm şeklini bozar.
İnmemiş Testis: Testislerin anne karnındayken , scrotum denen torbalara inmesi yerine, karın içinde kalması sonucu , karın içi sıcaklığı artışı testislerin fonksiyonunun yitirilmesine neden olur.
Enfeksiyon: Üreme organlarındaki enfeksiyonlar , sperm kalitesini düşürür. Çocukluk çağında geçirilen kabakulak testisleri tutarak erkek kısırlığına yol açar.
Genital Bölgeye Alınan Darbe: Testislerin ezilmesine ve fonksiyonunun zedelenmesine neden olur.
Sıcağa Maruz İşlerde Çalışmak: Fırın, sauna, hamam, yüksek ısılı fabrikalar, tarım işçileri, loptop ve bilgisayarını kucağında sürekli taşıyanların maruz kaldığı yüksek ısı da sperm kalitesini bozar.
Bağımlılık: Sigara, alkol, esrar, kokain bağımlılığı olanların sperm şekil ve fonksiyon bozukluğuna oldukça sık rastlanır. Sayısal olarak da azalma görülür.
İlaç Tedavileri: Radyoterapi ve kemoterapi almak zorundaki kanser hastaları, antidepresan ,anti epileptik kullananlarda da spermler sorunludur.
Kalıtsal (Genetik): En sık görülen sebep sex kromozomundaki artışa bağlı (47XXY ) kleinfelter sendromudur. Testis gelişimi yetersiz, sperm yapımı azalmıştır. İkinci sıklıkta spermi taşıyan kanalların doğuştan olmaması ile ortaya çıkan konjenital bilateral vas deferens agenezisidir. Sperm yapımı vardır ama menide sperme rastlanılmaz.
ERKEK KISIRLIĞININ TEDAVİSİ
Bazen tüm araştırmalara rağmen sebep bulunamaz. Sebebi ortaya konmuş vakalarda tedavi;
VARİKOSEL: Mikrocerrahi ile tedavi edilir.% 60-70 spermiogram sonuçlarını olumlu yönde değiştirir. Yanlız gebelik oluşumu üzerine etkisi tartışmalıdır. Varikosel ameliyatından sonraki 6 ay içnde çift gebe kalamazsa aşılama veya tüp bebek uygulamasına geçilir. Hafif sperm bozukluklarında , sperm yıkama ile hareketlendirilerek aşılama yönteminde başarı sağlansa da, ağır sperm bozukluklarında çare tüp bebek tedavisidir.
ENFEKSİYON: Antibiyotik verilir
BAĞIMLILIK: Bırakması şiddetle tavsiye edilir. Olmazsa tüp bebek tedavisine geçilir ama bu bağımlılıklar tedaviyi de güçleştirir.
İNMEMİŞ TESTİS: Zamanında müdahale edilmezse testis işlevini yitirir ama yine de karın içindeki testisi almak gerekir. Aksi halde kansere yol açar.
SPERMİOGRAMDA HİÇ SPERM YOKSA
Sperm üretimi yoktur.
Genetik, kemoterapi-radyoterapi, inmemiş testis gibi sebeplerle sperm olmadığı (AZOSPERMi) durumlarda testisten biopsi ile parça alınır. İğne ile( TESE )bir kaç yerden, (Micro TESE )mikroskop eşliğinde 20 kat büyütülerek pekçok dokudan örnek alınarak sperm elde edilmeye çalışılır. Micro TESE de sperm bulma şansı daha yüksektir.
Sperm var taşıyıcı kanal sorunludur.
Sperm taşıyan kanallların doğuştan yokluğu veya tıkanıklığında da AZOSPERMİ görülür. Spermin üretildiği testislerden iğne ile girilerek sperm aspire edilir (TESA). Elde edilen sperm tüp bebek tedavisinde kullanılır.
